Panô Chúa Nhật 2 Mùa Vọng Năm A | Suy niệm Lm Phêrô Lê Văn Chính
Ông Gio-an Tẩy Giả rao giảng (Mc 1:1-8; Lc 3:1-18; Gi 1:19-28)
1 Hồi ấy, ông Gio-an Tẩy Giả đến rao giảng trong hoang địa miền Giu-đê rằng:2 “Anh em hãy sám hối, vì Nước Trời đã đến gần.”3 Ông chính là người đã được ngôn sứ I-sai-a nói tới: Có tiếng người hô trong hoang địa: Hãy dọn sẵn con đường cho Đức Chúa, sửa lối cho thẳng để Người đi.
4 Ông Gio-an mặc áo lông lạc đà, thắt lưng bằng dây da, lấy châu chấu và mật ong rừng làm thức ăn.5 Bấy giờ, người ta từ Giê-ru-sa-lem và khắp miền Giu-đê, cùng khắp vùng ven sông Gio-đan, kéo đến với ông.6 Họ thú tội, và ông làm phép rửa cho họ trong sông Gio-đan.7 Thấy nhiều người thuộc phái Pha-ri-sêu và phái Xa-đốc đến chịu phép rửa, ông nói với họ rằng: “Nòi rắn độc kia, ai đã chỉ cho các anh cách trốn cơn thịnh nộ của Thiên Chúa sắp giáng xuống vậy?8 Các anh hãy sinh hoa quả để chứng tỏ lòng sám hối.9 Đừng tưởng có thể bảo mình rằng: “Chúng ta đã có tổ phụ Áp-ra-ham.” Vì, tôi nói cho các anh hay, Thiên Chúa có thể làm cho những hòn đá này trở nên con cháu ông Áp-ra-ham.10 Cái rìu đã đặt sát gốc cây: bất cứ cây nào không sinh quả tốt đều bị chặt đi và quăng vào lửa.11 Tôi, tôi làm phép rửa cho các anh trong nước để giục lòng các anh sám hối. Còn Đấng đến sau tôi thì quyền thế hơn tôi, tôi không đáng xách dép cho Người. Người sẽ làm phép rửa cho các anh trong Thánh Thần và lửa.12 Tay Người cầm nia, Người sẽ rê sạch lúa trong sân: thóc mẩy thì thu vào kho lẫm, còn thóc lép thì bỏ vào lửa không hề tắt mà đốt đi.”
HÃY HOÁN CẢI VÀ SINH HOA TRÁI
Lm. Phêrô Lê Văn Chính
Trong mùa Vọng lời tiên tri Isaia lại vang lên với những lời loan báo thôi thúc về thời đại hòa bình mới với hình ảnh một chồi mới sẽ mọc lên từ gốc Giêssê, tràn đầy những nhân đức của Thánh Thần như Khôn ngoan, sức mạnh, hiểu biết, đạo đức và biết kính sợ Thiên Chúa. Những lời loan báo này được hiểu hướng về Đấng cứu thế, người sẽ khai mạc một thời đại mới đầy tràn sự hiểu biết Thiên Chúa, tràn đầy Thánh Thần đổi mới đầy tràn sự sống.Thời đại của Đấng cứu thế hứa hẹn trả lại quyền lợi và sự công bằng cho những người nghèo, những người hiền lành và ngược lại trừng phạt những người độc ác, gây áp chế đối với những người khác. Đó cũng là thời đại hòa bình vì mọi vật trở nên hiền lành và hiểu biết lẫn nhau, sẽ không còn cảnh tương tàn giết chóc giữa muôn loài, vì thế gian sẽ đầy sự hiểu biết Thiên Chúa. Lời Thánh vịnh đáp ca còn tiếp nối thêm những ý tưởng của tiên tri Isaia, loan báo một thời kỳ đầy tràn bình an và hạnh phúc, lúc hòa bình và công lý sẽ giao duyên, khi mà mọi người nghèo sẽ được trả lại quyền lợi cách đầy đủ.
Niềm vui sâu xa của mùa Vọng là niềm vui của một tình yêu, một sức sống được đổi mới. Lịch sử của Dân Chúa là hình ảnh lịch sử của nhân loại và của mỗi người, đó là lịch sử của tình yêu giữa Thiên Chúa và con người. Tình yêu có phai nhạt theo thời gian, nhưng lòng trung tín của Thiên Chúa luôn lôi kéo con người ra khỏi hố sâu tội lỗi để trở về với Thiên Chúa mà được sống trong hạnh phúc. Lịch sử của Dân Chúa chọn lúc bấy giờ gặp những khó khăn vì những đe dọa ngoại xâm của đế quốc Assyria, các vua Israel cũng như Giuđa đi tìm những liên minh chính trị để được bảo vệ an toàn. Nhà Vua Achaz của nước Giuđa thì liên minh với đế quốc Assyria, trong khi đó nước Israel phía Bắc thì sụp đổ. Trong những khó khăn chính trị bất ổn, tiên tri Isaia nhắc nhở mọi người lời hứa cứu độ của Thiên Chúa, Đấng sẽ mở ra cho Dân Chúa một thời kỳ cứu độ mới mẻ. Điều quan trọng là trong những thử thách, họ hãy luôn tin tưởng vào Thiên Chúa.
Đáp lại lời mời gọi thôi thúc và sáng kiến tình yêu đậm đà của Thiên Chúa, con người được mời gọi tin tưởng và can đảm từ bỏ những yếu hèn tội lỗi của mình. Ðây là một chọn lựa can đảm, một quyết định mạnh mẽ mà mỗi người phải khôn ngoan tự quyết định không chần chừ. Tin mừng theo thánh Matthêu giới thiệu cho chúng ta sự xuất hiện rao giảng của Gioan Tẩy giả trong hoang địa và định vị việc xuất hiện của ông như là đã báo trước bởi tiên tri Isaia “trong hoang địa, hãy dọn đường Chúa, hãy sửa đường Chúa cho ngay thẳng”. Gioan tẩy giả là một khuôn mặt nối liền giữa Cựu và Tân ước được giới thiệu như mẫu gương của con người thống hối hoán cải do bởi chính gương của đời sống của ông rất nhiệm nhặt. Cộng đoàn Kitô giáo lúc bấy giờ cũng bao gồm những tín hữu gốc do thái và những người gốc dân ngoại trở lại đạo. Những người gốc do thái vốn tự hào mình là con cháu Abraham, và vì thế không cần phải hoán cải, vì Nước Trời đã dành riêng cho họ do bởi mối quan hệ huyết thống với tổ phụ. Điều mà thánh sử Matthêu muốn nhấn mạnh, đó là lời mời gọi thống hối là lời mời gọi ngỏ lời với hết mọi người, không chỉ dành riêng cho những người gốc dân ngoại mà cả những người gốc do thái vì Nước Trời gần đến. Hoang địa đã là nơi Israel được sinh ra với cuộc xuất hành để trở thành dân riêng của Thiên Chúa, cũng là nơi mà Israel được hồi hương từ lưu đày, giờ đây là lúc mọi người được mời gọi chuẩn bị để đón Chúa đến. Hoang địa là nơi Israel được mời gọi và tách riêng khỏi đời sống bình thường chung với những dân tộc khác để dấn thân vào đời sống thân tình với Thiên Chúa là Đấng kêu gọi họ có vận mệnh riêng cao cả. Hoang địa cũng là nơi Israel học hỏi một đời sống mới thân tình với Thiên Chúa càng lúc càng thân mật và hiểu biết hơn. Gioan là người có một ơn gọi đặc biệt, và nhận thức tầm quan trọng của sứ mạng mình, ông dấn thân vào đời sống hoang địa để tự chuẩn bị mình xứng đáng chu toàn sứ vụ Thiên Chúa trao ban làm tiền hô cho Đấng cứu thế, để có đời sống khắc khổ và cầu nguyện nhiều hơn. Đây cũng là một chọn lựa của Gioan, một thái độ sống ưu tiên cho việc tìm kiếm Nước Thiên Chúa hơn là những vinh quang của xã hội văn minh hào nhóang của thế gian. Hình ảnh Gioan xuất hiện trong hoang địa, mặc áo da thú, ăn châu chấu và mật ong rừng nhắc nhớ mọi người hình ảnh tiên tri Êlia mà theo truyền thống Do thái, báo trước thời đại Đấng cứu thế đầy bất ngờ và mạnh mẽ mà các tiên tri đã báo trước.
Nhận thức được những dấu chỉ thời đại của việc Gioan xuất hiện rao giảng trong nơi hoang địa, nhiều người do thái tìm đến nghe ông rao giảng, xưng thú tội và chịu phép rửa. Sứ điệp của Gioan là lời mời gọi thống hối quyết liệt vì Nước trời gần đến. Nước Trời đến cũng là thời gian mà Đấng cứu thế đến. Người là Đấng có đầy tràn Thánh Thần, người mạnh mẽ và thời đại của người là thời đại quyết định mà mọi người cần phải chuẩn bị xứng đáng để không bị loại trừ. Sự thống hối này không chỉ là những tâm tình, những tình cảm mà còn là những hành động cụ thể. Gioan nhấn mạnh là phải làm những việc lành để diễn tả lòng thống hối của mình và đừng tự phụ nghĩ mình đã là con cháu Abraham. Đó là một sự tự phụ rất nguy hiểm làm cho chính bản thân mình bị ru ngủ trong sự tự đắc lừa gạt chính mình. Gioan dùng những hình ảnh để nói lên tính chất quyết định và cấp bách của thời gian cần phải hoán cải như cái rìu đã sẵn ở gốc cây để chặt bỏ vì cây vô ích không sinh trái, cái nia đã sẵn trong sân lúa để sàng sảy lúa tốt thu vào kho, còn rơm rạ thì đốt đi. Ông cảnh giác là phép rửa của ông chỉ là chuẩn bị, mọi người còn phải hướng về Đấng sẽ đến đầy tràn sức mạnh và quyền năng mà mọi người cần phải học với người, là Đấng sẽ làm phép rửa trong Thánh Thần và lửa.
Hoán cải là lời mời gọi Kitô giáo. Kitô giáo có một định hướng rõ rệt: con người có một vận mệnh cao cả, được Thiên Chúa mời gọi tham dự vào sự sống thần linh của Đấng cứu thế và vào Nước Chúa, vì thế phải chuẩn bị xứng đáng với lời mời gọi này và với ngày Chúa đến viếng thăm. Người tín hữu được nhắc nhở hoán cải đời sống, đó cũng là con đường trở về với Thiên Chúa. Hoán cải không chỉ dừng lại ở một khoảnh khắc nào đó, một sự thay đổi nào đó trong suy nghĩ mà thôi, mà hoán cải là cả một hành trình dài, một cố gắng thường xuyên để đi đến với Thiên Chúa. Theo cách nói của Gioan tẩy giả, đó là một đời sống làm trổ sinh hoa trái cụ thể, một cuộc lữ hành để đi đến với Thiên Chúa là Đấng mời gọi mình, đi đến với Nước Thiên Chúa dành cho mỗi người. Hoán cải là một hành trình cụ thể cấp bách lý do vì Nước Thiên Chúa đã đến cùng với Đấng cứu thế mạnh mẽ đầy tràn Thánh Thần thôi thúc. Gioan rất quả quyết ở điểm này, không mơ hồ khi ông nhấn mạnh rằng ông chỉ làm phép rửa trong nước, nhưng sau ông có Đấng quyền năng hơn mà ông không đáng xách giày, người sẽ làm phép rửa trong Thánh Thần và lửa. Đó là thời kỳ mà Đấng cứu thế thực hiện chương trình cứu độ quyết định và đầy quyền năng của Thiên Chúa mà mọi người được mời gọi gặp gỡ và tin vào người. Nước Thiên Chúa đến cũng là lúc Đấng cứu thế đến, người đến tìm kiếm mỗi người và mỗi người phải chọn lựa quyết định và dứt khoát nghe và chọn lựa theo người và đó là vận mệnh quyết định của mỗi người, là công việc của cả một đời người mà nếu ai bỏ lỡ thì đó sẽ là thất bại chua cay nhất dẫn họ đến chỗ hư mất đời đời. Đây là sự gặp gỡ mà chúng ta không được bỏ qua, không được từ chối: Chúa sắp đến viếng thăm.