by Phanxico.vn
ouest-france.fr, Philippe Mathe, 2020-03-24
Tên coronavirus là từ chữ vương miện (couronne) bao chung quanh vi-rút
Chúng ta đặt cho nó nhiều tên: Coronavirus, Covid-19, Sars-CoV-2 và 2019-nCoV… Các tên gọi này đều nói đến nạn dịch hiện nay nhưng tất cả không có cùng ý nghĩa.
Từ khi bắt đầu đại dịch ở Trung Quốc vào tháng 12 năm 2019, một số tên đã được gán cho vi-rút đang hoành hành. Đầu tiên là coronavirus, sau đó là Covid-19. Bây giờ một số người nói Sars-CoV-2 và 2019-nCoV. Tất cả các tên này không có cùng ý nghĩa. Giải thích.
Coronavirus là tên họ của vi-rút
Coronavirus là tên chung. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) nhắc coronavirus là một gia đình gồm một số lượng lớn vi-rút có thể gây ra nhiều loại bệnh ở người.
Nó có thể là vi-rút cảm lạnh thông thường vi-rút SARS, hội chứng hô hấp cấp tính nặng làm cho 774 người chết từ tháng 11 năm 2002 đến tháng 7 năm 2003, vi-rút MERS, coronavirus của hội chứng hô hấp đã hoành hành ở Trung Đông kể từ năm 2012. Chúng thuộc gia đình vi-rút có vương miện vì khi quan sát các hạt vi-rút, chúng ta thấy một vương miện bao quanh vi-rút.
Covid-19 là bệnh
Co là corona (tiếng la-tinh là vương miện), vi là vi-rút, d là bệnh (disease tiếng Anh) và 19 là năm nó xuất hiện. Covid-19 là bệnh truyền nhiễm đường hô hấp do vi-rút SARS-CoV-2 gây ra ở người. Triệu chứng chính là sốt, ho, đau đầu và đau bắp thịt. Biến chứng hô hấp có thể gặp trong các trường hợp nặng nhất.
Thời gian ủ bệnh (thời gian giữa khi bị nhiễm và xuất hiện các triệu chứng đầu tiên) thường từ 3 đến 5 ngày. Tuy nhiên, nó có thể kéo dài đến 14 ngày. Trong suốt thời gian này, người bị nhiễm có thể gây nhiễm. Hiện tại chưa có vắc-xin chống bệnh Covid-19.
Con coronavirus của hội chứng hô hấp cấp tính nặng là SARS-CoV-2, như thế đó là tên khoa học của con vi-rút mới này. Nếu Covid-19 là tên căn bệnh gây ra ở người, thì tên Sars-CoV-2 là tên riêng của con coronavirus này.
Sars là tên viết tắt của Hội chứng hô hấp cấp tính nặng và CoV của coronavirus. Ủy ban quốc tế về phân loại vi-rút đã chọn tên Sars-CoV-2 để chỉ định nó, trong ý thức tập thể, chữ Sars-CoV có nguồn gốc của đại dịch SARS (774 trường hợp tử vong trên toàn thế giới), nó thuộc về gia đình 2019-nCov, đó là tên cũ của nó.
Chúng ta có thể quên điều này. 2019-nCov là tên cũ của Covid-19. Nó đã được sử dụng vào đầu dịch bệnh nhưng đã nhanh chóng được thay thế. Một lần nữa, năm 2019 là năm khám phá và CoV là viết tắt của coronavirus. Còn chữ n, có nghĩa là mới (new).
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
***
