NguoiAnGiang | Panô Chúa Nhật
CHÚA NHẬT XXIII MÙA THƯỜNG NIÊN
Lc 14, 25-33
25 Có rất đông người cùng đi đường với Đức Giêsu. Người quay lại bảo họ:
26 “Ai đến với tôi mà không dứt bỏ cha mẹ, vợ con, anh em, chị em, và cả mạng sống mình nữa, thì không thể làm môn đệ tôi được. 27 Ai không vác thập giá mình mà đi theo tôi, thì không thể làm môn đệ tôi được.
28 “Quả thế, ai trong anh em muốn xây một cây tháp, mà trước tiên lại không ngồi xuống tính toán phí tổn, xem mình có đủ để hoàn thành không? 29 Kẻo lỡ ra, đặt móng rồi mà không có khả năng làm xong, thì mọi người thấy vậy sẽ lên tiếng chê cười mà bảo: 30 “Anh ta đã khởi công xây, mà chẳng có sức làm cho xong việc. 31 Hoặc có vua nào đi giao chiến với một vua khác, mà trước tiên lại không ngồi xuống bàn tính xem mình có thể đem một vạn quân ra, đương đầu với đối phương dẫn hai vạn quân tiến đánh mình chăng? 32 Nếu không đủ sức, thì khi đối phương còn ở xa, ắt nhà vua đã phải sai sứ đi cầu hoà. 33Cũng vậy, ai trong anh em không từ bỏ hết những gì mình có, thì không thể làm môn đệ tôi được.
BÀI HỌC CHO NGƯỜI MÔN ĐỆ
Lm. Phêrô Lê Văn Chính
Vào thời Chúa Giêsu, các bậc thầy thường có những môn đệ hay các môn đệ theo thầy để học với thầy. Mục tiêu của việc theo thầy để học là để trở nên giống như thầy, đầy hiểu biết và quyền năng như thầy. Bình thường, những người trẻ, khi bước vào đời, họ thường phải tìm thầy hay là tầm sư để học đạo, học võ thuật, hay học nghề nào mà họ yêu thích để chuẩn bị cho cuộc đời tương lai của họ. Đó là điều cần thiết trong cuộc đời, bởi vì như người đời thường nói: không thầy đố mày làm nên. Người ta cần phải học với thầy để được hướng dẫn một cách đầy đủ, chính xác nếu như muốn tinh thông thành thạo một nghề nghiệp nào đó.
Trong Tin mừng Luca, một chủ đề mà chúng ta gặp, đó là những giáo huấn mà Chúa Giêsu đưa ra cho những người muốn theo người trên hành trình đi lên Giêrusalem để thực sự là môn đệ của người. Hành trình đi Giêrusalem là hành trình quyết định. Chúa Giêsu thay đổi địa bàn rao giảng Tin mừng, người không tiếp tục rao giảng ở Galilê, mà quyết định đi lên Giêrusalem nơi mà người biết rằng người sẽ gặp nhiều khó khăn và đe dọa đến tính mạng của mình, nhưng người vẫn tiếp tục đi Giêrusalem với sự xác tín người sẽ làm chứng trọn vẹn cho Thiên Chúa ở nơi này, nhất là bằng cái chết thập giá. Giáo huấn này hướng đến đám đông dân chúng, và cũng là những điều kiện cần thiết căn bản và triệt để cho mọi người muốn làm người môn đệ của thầy Giêsu : phải “ghét” những người thân thiết nhất của mình như cha mẹ, vợ con, anh em, ngay cả mạng sống của minh, đồng thời vác thập giá của mình mà theo người, thì mới có thể làm môn đệ của người. Thầy Giêsu không đưa ra một điều kiện ngoài tầm với của mỗi người, người đưa ra những điều kiện thật gần với mỗi người nhưng cũng thật triệt để. Chữ “ghét” mà Chúa Giêsu dùng ở đây không theo nghĩa thông thường, nhưng chỉ muốn nói là ai không đặt chính Chúa lên trên những tình cảm dành cho những người thân thương nhất của mình thì không thể xứng đáng làm môn đệ của người. Một loạt những mối liên hệ mà Chúa Giêsu nêu ra là những liên hệ ruột thịt thân thiết nhất. Bình thường ai cũng có những liên hệ quyến luyến đối với cha mẹ, vợ con, anh em. Nhưng Chúa Giêsu như thể đẩy môn đệ của mình về phía trước để chúng ta có được những tầm nhìn và quyết định mới. Đứng trước một vận mệnh quyết định là chính sự sống đời đời của mình, mỗi người phải có những chọn lựa quyết liệt. Những tình cảm dành cho cha mẹ vợ con anh em phải nhường bước cho chọn lựa làm môn đệ của thầy Giêsu bởi vì chọn lựa này là chọn lựa giữa sự sống và cái chết. Chỉ có thể ưu tiên chọn lựa thầy Giêsu và con đường thập giá mà thầy đã đi mới có thể có được sự sống đời đời cho chính mình, ngược lại nếu chỉ biết giữ sự sống của mình hay ưu tiên lo lắng cho những người thân thì sẽ phải chết đời đời. Đây vừa là một từ bỏ quyết liệt, vừa là một tính toán và cân nhắc thận trọng của một người thực hiện một việc xây dựng công trình lớn, hay còn là chọn lựa sống chết của một nhà vua xuất quân giao chiến với quân thù. Cần phải chọn lựa và hành động khôn khéo, dám hy sinh để gìn giữ được danh giá nếu không muốn bị người khác chê cười và sự sống của mình nếu không muốn bị quân thù tiêu diệt.
Chọn lựa của thầy Giêsu phải chăng là một chọn lựa không có nền tảng. Phải chăng thầy Giêsu dẫn đưa các môn đệ của mình đến một ảo tưởng thất bại. Truyền thống khôn ngoan vốn đã là một truyền thống suy tư của những người do thái. Theo truyền thống này, đã bắt đầu có nhận thức về sự bấp bênh của những tính toán con người. Con người có sự thông minh và tri thức, nhưng dù sao phải nhìn nhận là những suy tính của con người vẫn bấp bênh và không chắc chắn lý do là vì tinh thần con người bị lệ thuộc và chi phối bởi thân xác yếu đuối nặng nề. Hơn nữa, nếu Thiên Chúa không ban khôn ngoan và Thánh Thần của Thiên Chúa, thì con người không thể hiểu thấu thánh ý Thiên Chúa mà sống đẹp lòng người được.
Môn đệ thì phải theo thầy và ở với thầy, môn đệ còn phải học với thầy để trở nên giống như thầy. Mục tiêu của người môn đệ không phải chỉ là theo thầy trên cùng một con đường mà còn trở nên giống như thầy, chia sẻ cùng một vận mệnh thăng trầm vinh nhục để rồi cũng sẽ tham dự vào vinh quang với thầy. Những người môn đệ của thầy Giêsu không chỉ đến học một ít lý thuyết, nhưng họ thực sự được đào tạo để trở nên giống như thầy, tham dự trọn vẹn vào vận mệnh của Thầy Giêsu, để rồi thực sự được tham dự vào quyền năng và vinh quang của thầy. Học là người môn đệ của thầy Giêsu vì thế bao hàm việc từ bỏ cũng như suy nghĩ chọn lựa. Họ không phải chỉ là những người đi theo một cách ngây ngô, không hiểu biết, mà trái lại, họ phải là những người biết suy tính và chấp nhận trả giá cao cho sự chọn lựa này, ngay cả dám hy sinh tất cả, ngay đến cái chết. Ngược lại, thầy Giêsu của họ sẽ dẫn đưa họ đến sự sống đời đời. Thầy Giêsu đã dùng những lời giáo huấn với ngôn ngữ rất triệt để nhằm cho mỗi người suy nghĩ và cân nhắc cẩn thận trong việc làm và chọn lựa của mình với ý chí vững mạnh xác tín.
Thầy Giêsu muốn huấn luyện những người muốn đi theo người cách thực sự và quyết liệt, người chỉ cho họ thấy những điều kiện thiết yếu nhất mà chính người đang thực hiện để hoàn tất sứ vụ của người: từ bỏ chính gia đình của mình, và sẵn sàng vác thập giá như chính người đã đón nhận cái chết hiến tế trên thập giá. Thầy Giêsu không thực hiện một con đường cứu độ nào khác như người ta hình dung. Lúc bấy giờ, khi cùng theo thầy Giêsu trên con đường đi Giêrusalem, nhiều môn đệ vẫn còn hình dung thầy Giêsu sẽ thực hiện một đường lối cứu thế bằng sức mạnh để chiến đấu chống lại chính quyền Rôma. Thầy Giêsu đã tỏ ra rất là mạnh mẽ đầy quyền năng trong những việc chữa lành cho những người bệnh tật, thậm chí những lần người làm phép lạ để hóa bánh nuôi năm ngàn người ăn no là những dấu chứng người ta hình dung người sẽ thực hiện một cuộc giải phóng dân tộc quyết liệt. Thế nhưng, thầy Giêsu lại đưa ra những điều kiện của một chuộc chiến đấu nội tâm chống lại những cản trở từ trong chính nội tâm của mỗi người. Đây là một chọn lựa bởi khôn ngoan và Thánh Thần Thiên Chúa, vượt lên trên những tầm nhìn hẹp hòi thiển cận của con người. Đây là chọn lựa sẽ dẫn đưa người đến sự sống vinh quang bởi vì theo sự hiểu biết của Thầy Giêsu, nếu người hiến thân chịu chết, người sẽ thấy một dòng dõi trường tồn, và người sẽ được phục sinh vì chính Chúa Cha sẽ phục sinh người vì người hằng làm theo thánh ý của Chúa Cha.
Lm. Phêrô Lê Văn Chính
