Vén màn bí ẩn xung quanh cuộc đời của nhà họa sĩ tài hoa bạc mệnh – Adriaen Brouwer

Adriaen Brouwer (1605-1638) là một họa sĩ lớn của hội họa Hà Lan. Các tác phẩm của ông lột tả chân thực cuộc sống cơ cực của người dân Hà Lan thời bấy giờ. Tuy nhiên bí ẩn về cuộc đời nhiều biến cố và những câu chuyện đồn thổi liên quan đến người họa sĩ tài ba này dường như vẫn chưa có lời giải đáp.

Tên thường gọi: Brouwer
Tên đầy đủ: Adriaen de Brauwer
Ngày sinh: 2 tháng 4 năm 1606
Ngày mất: tháng 1 năm 1638
Chất liệu chính: Dầu, gỗ
Chủ đề: Dáng vẻ con người, phong cảnh
Xu hướng nghệ thuật: Baroque
Quê nhà: Oudenaarde, nước Bỉ

Chân dung của Adriaen Brouwer được vẽ bởi họa sĩ Anthony van Dyck

Sinh năm 1605 tại Oudenaarde, mất vào tháng 1 năm 1638 tại Antwerp, Brouwer là họa sĩ hàng đầu của Hà Lan và Flanders (Bao gồm một phần của nước Bỉ, Pháp và Hà Lan ngày nay) trong nửa đầu thế kỉ 17. Brouwer là nhà cách tân tiêu biểu của mĩ thuật căn bản qua cách thể hiện đầy sống động hình ảnh những người nông dân khốn khổ, binh lính hoặc những con người trong tầng lớp khốn cùng xã hội đang chìm đắm trong rượu chè, thuốc lá, cờ bạc, đánh nhau ở những quán rượu hay một vùng nông thôn hẻo lánh nào đó. Ông cũng có công rất lớn trong sự phát triển của thể loại Tronies (Một lĩnh vực nghiên cứu về gương mặt và những biểu cảm đa dạng của nó). Năm cuối cuộc đời, ông đã cho ra đời những bức họa lột tả những cảm xúc mạnh mẽ đến tột cùng. Các tác phẩm của Bouwer có sức ảnh hưởng rất lớn đến các thế hệ họa sĩ tiếp sau của Hà Lan và Flanders.

Bức họa Những người hút thuốc (The Smokers) chính là bức tranh tự họa và chân dung của Jan Cossiers, Jan Lievens, Joos van Craesbeeck and Jan Davidsz. de Heem (1636, Bảo tàng Nghệ thuật Metropolitan, New York).  Họ cùng ngồi quanh một chiếc bàn và hút thuốc. Brouwer chính là trung tâm của bức tranh, người đang ngoảnh mặt lại và nhìn thẳng vào người xem. 

Cho đến ngày nay vẫn còn tồn tại nhiều bí ẩn xung quanh cuộc đời và sự nghiệp của họa sĩ tài ba Adriaen Brouwer. Học giả Arnold Houbraken đã trích dẫn nhiều câu chuyện được cho là của Brouwer trong tuyển tập The Great Theatre of Dutch Painters (1718 -1719). Tuy nhiên, một trong những sai sót lớn dễ nhận thấy nhất đó chính là ông đã lầm tưởng nơi sinh của Brouwer là Haarlem thuộc Hà Lan.

Bức chân dung Jan Davidszoon de Heem do họa sĩ Adriaen Brouwer vẽ

Người ta tin rằng Brouwer được sinh ra tại Oudenaarde thuộc Flanders vào năm 1605 hay 1606. Từ khi còn rất nhỏ, ông đã bộc lộ khả năng nghệ thuật, một phần là nhờ sự trợ giúp của cha ông. Cha của ông làm nghê thiết kế thảm thêu ở Oudenaarde, trung tâm sản xuất thảm thêu của Flanders. Ông ấy qua đời trong sự nghèo khổ khi Brouwer chỉ mới 15 – 16 tuổi. Ngay sau đó, Brouwer quyết định rời khỏi quê nhà và đến làm việc ở Antwerp vào năm 1622. Năm 1633, ông bị giam giữ trong thành lũy của Antwerp. Lý do là gì thì vẫn chưa rõ. Có thể là do những hành vi trốn thuế, hoặc là lý do về chính trị bởi vì chính quyền địa phương coi ông như gián điệp cho Hà Lan. Ông đã sống và làm việc tại đây cho đến khi mất, khi đó ông còn khá trẻ. Tên của ông cũng thường xuyên xuất hiện trong các thông báo ở Antwerp về những khoản nợ khổng lồ.

Tác phẩm Một ca phẫu thuật lưng

Brouwer chịu sự ảnh hưởng phong cách của Dirck Hals, một họa sĩ hoạt động chủ yếu tại Haarlem. Sự thay đổi trong cách thể hiện của ông không tuân theo một quy luật nào cả. Đa số được vẽ theo khổ tranh rất nhỏ. Các bức tranh có màu sắc tươi sáng được cho là do ông vẽ vào những năm 1620. Đến khoảng năm 1630, bảng màu của Brouwer bắt đầu ưu tiên cho tông màu nâu, xám và xanh lá cây. Brouwer để lại một số ít tác phẩm – chỉ khoảng 60 bức. Một vài bức trong số đó được ông kí tên, và tất cả đều không đề ngày tháng. Bởi vì có một khoảng thời gian các tác phẩm ấy bị sao chép, giả mạo hết sức rộng rãi, nên người ta cũng khó lòng xác định được chủ nhân đích thực của chúng. Đơn cử như bức tranh Những người hút thuốc – The Smokers (Lourve) lột tả hình ảnh một người đàn ông đang phà khói thuốc trong khi tay vẫn nắm chặt chai rượu, suốt một thời gian dài được cho là thuộc về Brouwer. Nhưng hiện nay, có nhiều ý kiến cho rằng chủ nhân thật sự của nó là Joos van Craesbeeck, một học trò của Brouwer.

Bản lưu giữ một bứa họa của ông. Đa số đều có kích thước rất nhỏ

Đôi lúc người ta xem ông như một người cực đoan bởi vì ông không hề sợ thể hiện bản thân. Chính vì thế, ông được đánh giá là “nghệ sĩ Bohemian” tiêu biểu nhất của thế kỉ 17.

Tác phẩm Gã quê mùa đang say ngủ

Tác phẩm Bên trong một quán rượu

Tác phẩm Anh chàng làm mặt hề

Tác phẩm Tên say rượu

Tác phẩm Đánh nhau trong sòng bài

Tác phẩm Quang cảnh đêm trăng.
Đây là một trong những tác phẩm phong cảnh hiếm hoi của Adriaen Brouwer