“Người không làm nhiều phép lạ ở đó, vì họ chẳng có lòng tin”.
Kính thưa Anh Chị em,
Phụng vụ Lời Chúa hôm nay nói đến phép lạ, một phép lạ tâm hồn. Phép lạ đó đã chẳng xảy ra nơi dân Chúa thời Cựu Ước, cũng không xảy ra ở dân Chúa thời Tân Ước; bởi lẽ, dân của cả hai thời đều thiếu lòng tin. Giêrêmia nói cho dân lời của Chúa, ông bị phản đối trong đền thờ; Chúa Giêsu nói cho dân lời của Chúa, Ngài bị tẩy chay trong hội đường. Tin Mừng nói, “Người không làm nhiều phép lạ ở đó, vì họ chẳng có lòng tin”.
Suốt hai tuần qua, dõi theo hành trình của Giêrêmia, chúng ta thấy vị ngôn sứ dường như quá đắng cay với sứ vụ của mình; với nó, xem ra ông chẳng tha thiết gì. Vì một đàng, Giêrêmia phải vâng lời Thiên Chúa, “Ngươi hãy nói cho họ biết tất cả những gì Ta truyền cho ngươi, không thiếu một lời”; đàng khác, ông lại chỉ chuốc vào thân sự đối kháng, “Ngươi phải chết, tại sao ngươi nhân danh Thiên Chúa mà nói tiên tri?”. Tình trạng căm ghét ông ngày càng gia tăng đến độ có lần, dân đã công khai đánh đòn Giêrêmia; lần khác họ trùm ông vào bao; lần khác nữa, họ chôn sống ông dưới hầm. Và cứ thế, lòng họ xơ cứng, chẳng chút hồi tâm.
Điều tương tự cũng đã xảy ra với Chúa Giêsu, một Giêrêmia thời Tân Ước, Ngài cũng phải trần thân với cái nhiễu nhương đó nơi người đương thời. Tin Mừng hôm nay hé mở nỗi nhiêu khê ‘mở hàng’ của Ngài với những gì đã xảy ra. Lần đầu tiên trở lại quê nhà, Ngài giảng dạy trong hội đường; thoạt tiên, người ta sửng sốt, thán phục nhưng sau đó, xầm xì, “Ông ấy không phải là con bác thợ sao?”, để cuối đời, số phận của Ngài sẽ còn tệ hơn số phận của Giêrêmia. Tin Mừng nói, “Người không làm nhiều phép lạ ở đó, vì họ chẳng có lòng tin”.
Nhưng phép lạ nào? Có phải là những gì ít ỏi Ngài đã làm cho người đương thời tức là chữa lành một vài bệnh nhân, cứu một vài người bị quỷ ám? Đây có phải là những phép lạ Tin Mừng muốn nói đến không? Câu trả lời sẽ là vừa “Đúng” lại vừa “Không”. “Đúng” ở chỗ Chúa Giêsu đã không làm gì nhiều cho người đương thời ngoại trừ đặt tay chữa lành một vài bệnh nhân; nhưng “không đúng” ở chỗ vì những phép lạ Ngài muốn làm sẽ “còn lạ hơn rất nhiều” so với những gì thuộc về thể lý vật chất. Phép lạ đó là gì? Đó là biến đổi các tâm hồn.
Sẽ ích lợi gì khi phép lạ này, phép lạ kia được thực hiện đó đây đang khi tâm hồn con người lại không quay về với Thiên Chúa? Cái gì sẽ làm cho một phép lạ lạ hơn, ý nghĩa hơn, đời đời hơn qua những việc làm của Chúa Giêsu? Hẳn đó là biến đổi các tâm hồn. Biến đổi, hoán cải các tâm hồn là phép lạ lạ nhất, quan trọng nhất. Buồn thay, qua mọi thời, phép lạ này hiếm khi xảy ra chỉ vì con người thiếu lòng tin. Rõ ràng, chỉ vì sự cứng lòng mà con người đã đóng kín tâm hồn khiến cho lời Thiên Chúa cũng như sự hiện diện của Người đã không thâm nhập được. Vì lý do đó, Chúa Giêsu đã không thể làm những phép lạ lạ nhất cho bất cứ ai như thế.
Vậy mà, thánh Ignatiô Giáo Hội mừng kính hôm nay lại là một con người đã được phép lạ lạ nhất đó. Một thanh niên, một sĩ quan đủ mọi tính hư nết xấu đời quân ngũ từ cờ bạc, rượu chè, trai gái… Bị thương ở chân, Ignatiô điều trị tại một bệnh viện; tại đây, cậu phải đọc gương Chúa Giêsu và hạnh các thánh vì không còn một cuốn sách vô bổ nào. Vậy mà nhờ đó, Ignatiô được ơn trở lại và cùng với chín người bạn khác, đã đặt nền móng cho Dòng Tên với tôn chỉ tất cả cho vinh danh Chúa và phần rỗi các linh hồn. Ignatiô qua đời, Dòng Tên trở thành một trong những dòng ưu việt nhất của Giáo Hội, cống hiến cho Giáo Hội những người con thuộc tầng lớp tinh hoa thượng đẳng nhất. Thật không quá khi nói, “Dòng Tên đã cứu Âu châu khỏi Tin Lành”; một vị thánh cũng đã từng nói về Ignatiô, “Một con người và Thiên Chúa làm nên một đạo binh”, Ignatiô đã cung cấp những người lính và Thiên Chúa làm phần còn lại.
Anh Chị em,
Hôm nay, Chúa Giêsu cũng đang làm phép lạ nơi mỗi người chúng ta, liệu chúng ta có để Ngài biến đổi tâm hồn mỗi ngày để trở nên một tạo vật mới? Chúng ta có để cho Ngài tự do làm những điều lớn lao trong cuộc sống mình? Nếu chúng ta ngần ngại trả lời những câu hỏi đó, thì chắc chắn, Thiên Chúa đang muốn nhiều hơn trong đời sống chúng ta.
Chúng ta có thể cầu nguyện,
“Lạy Chúa, người ta đợi phép lạ Chúa làm, Chúa lại chờ phép lạ con làm. Xin hãy cùng con làm một phép lạ lạ nhất trong con, hầu con cũng có thể trở nên một kiệt tác của ân sủng”, Amen.
Lm. Minh Anh, Tgp. Huế
