Tri Khoan chuyển ngữ
Jordan Tourism Board N.A. | 31/01/22
Được chia thành tám khu vực, Đường mòn Jordan đi suốt quãng đường từ thị trấn Um Qais, gần khu di tích Gadara (nơi Chúa Giêsu đuổi quỷ nhập vào đàn heo), qua Petra, đến Biển Đỏ.
Đường mòn Jordan là một con đường mòn đi bộ dài gần 700 km kết nối Giođan từ bắc đến nam — tương đương với con đường Camino de Santiago, chúng ta cứ tạm nói như vậy. Nó bắt đầu từ Umm Qais, gần khu di tích Gadara là thị trấn La Mã và Hy Lạp cổ đại nhìn ra Hồ Tiberias (Biển Galilee). Theo các Tin Mừng Nhất Lãm, đây là nơi Chúa Giêsu đã trừ quỷ Gadarene (Ga-đa-ra) — một trích đoạn thường được gọi là “phép lạ của đàn heo Ga-đa-ra.”
Được những người Hy Lạp thuộc Macedonia của Alexander Đại đế thành lập như một thuộc địa quân sự trên khu phế tích của một thuộc địa quân sự đã có từ trước, Gadara bảo tồn các đường phố và nhà hát La Mã nguyên thủy của nó, và dấu tích còn lại của một nhà thờ Byzantine cổ đại. Bảo tàng Beit Rousan tại địa phương lưu giữ một bộ sưu tập ấn tượng về nghệ thuật Hy Lạp cổ đại (bao gồm Kitô giáo) và Hồi giáo.
Cuộc gặp gỡ đặc biệt này của các nền văn hóa, truyền thống và kho tàng thời tiền Kitô giáo, Macedonia, Hy Lạp, La Mã và Hồi giáo, tái hiện lại qua Đường mòn. Người hành hương có thể chọn đi đến tám khu vực khác nhau (một chuyến đi kéo dài ít nhất 40 ngày, theo con đường đặc thù trong Kinh thánh), hoặc khu vực (hay các khu vực) mà họ ưa thích: từ Umm Qais đến Ajloun, từ Ajloun đến Salt, từ Salt đến Wadi Zarqa Ma’in (bao gồm Con đường La Mã và các hẻm núi của Biển Chết), từ Wadi Zarqa Ma’in đến Karak (Lâu đài của quân Thập tự chinh), từ Karak đến Dana (một khu dự trữ sinh quyển xanh), từ Dana đến Petra huyền thoại, từ Petra đến những bãi cát ấn tượng của sa mạc Wadi Rum, và cuối cùng, từ sa mạc đến Biển Đỏ.
Đường mòn Jordan là một con đường mòn đi bộ dài gần 700 km kết nối Jordan từ bắc đến nam.
Người hành hương cũng có thể tham gia với một nhóm người hành hương đã có sẵn hoặc không, và nhận JTPass của mình: hộ chiếu đường mòn chính thức, nhật ký đi bộ đường dài, và chứng nhận thành tích cũng có thể được xuất trình cho các nhà chức trách khi cần — chưa kể đến một kỷ niệm độc đáo. Tất nhiên, có một lộ trình sáu ngày mà bất kỳ ai cũng có thể đi (trên thực tế, đây là tuyến đường phổ biến nhất), bao gồm thành phố cổ Petra của người Nabatean, qua một số rặng đá sa thạch của Jordan. Khi người ta đi qua nó, các tòa nhà, những truyền thống và các câu chuyện của người La Mã, Nabatean, Byzantine và Ummayad được tìm thấy sống động cùng với nhau, trong một hành trình kết hợp Cựu ước và Tân ước trong một tuyến đường duy nhất.
Đi qua khoảng 75 ngôi làng và thị trấn trên đường đi (chưa kể đến tất cả các kho tàng khảo cổ, thánh địa, di tích của người Byzantine, nhà hành hương, hang động của các ẩn sĩ cổ đại, các vương cung thánh đường và những thành trì của người Nabatean), Đường mòn cũng mang đến cho du khách cơ hội thưởng thức cảnh quan đa dạng của đất nước, từ những ngọn đồi xanh tươi ở phía bắc, qua các suối cạn và vách đá xung quanh Thung lũng Rift Jordan (và vùng nước nóng nổi tiếng của nó), qua những tảng đá cát hồng ấn tượng của Petra, những bãi cát ngoạn mục và bầu trời đầy sao của Wadi Rum, đến tận vùng nước trong suốt của Biển Đỏ và các dải san hô phong phú của nó — một trong những lý do chính khiến khách du lịch đổ xô đến nghỉ tại nhiều khu nghỉ mát bãi biển ở Aqaba.
Rõ ràng, đi bộ theo Đường mòn có nghĩa là khám phá lịch sử của Jordan, tận hưởng nền văn hóa đa dạng, lòng hiếu khách trong Kinh thánh và thưởng thức ẩm thực của nó. Nhưng đó cũng là một hành trình thiêng liêng. Truyền thống Kinh thánh cho rằng ông Môsê đã đi qua Jordan, từ Biển Đỏ ở miền nam xuyên suốt đến miền bắc, đến Núi Nebo. Trên thực tế, thành phố gần nhất với thành cổ của người Nabatean là Petra được gọi là “Wadi Mousa”, “Thung lũng Môsê”, rất gần với nơi mà truyền thống cũng xác định là giếng Môsê — nơi ông Môsê đập vào đá để nước chảy ra. Con đường cổ xưa này cũng đi qua nơi sinh quán của Tiên tri Êlia, mà những người hành hương thuộc tất cả các tôn giáo thuộc tổ phụ Abraham bày tỏ lòng tôn kính đối với nhà tiên tri, và tiên tri cũng đã đi trên con đường này, đến Núi Carmel. Theo dấu chân của ông Môsê và tiên tri Êlia cuối cùng đưa người hành hương đến con đường dẫn tới sông Giođan, nơi Chúa Giêsu Kitô chịu phép rửa.
Đường mòn Jordan không hề mới. Nó đã có ở đó hơn 20 thế kỷ, được bao quanh bởi những vách đá cao, nơi người ta vẫn có thể nhìn thấy các hang động mà các ẩn sĩ từng sinh sống, những cây ô-liu, những thung lũng hẹp, và các di tích của người Nabatean, Moabite, Edomite, La Mã, Hy Lạp và đồ đá mới. Chính thức được đưa vào hoạt động (trở lại) vào tháng Tư năm 2017 bởi Ủy ban Du lịch Jordan, đường mòn đi theo những con đường cổ xưa trong Kinh thánh và những con đường mà người chinh phục La Mã sẽ sử dụng để đi từ miền bắc màu mỡ của Jordan (Amman khi đó được gọi là “Philadelphia”, và là một trong mười thành trì của Decapolis của Hoàng đế Hadrianus) về phía nam, qua thành phố Jerash đầy ấn tượng của La Mã, đến các bến cảng trù phú của Biển Đỏ.
Đường mòn đi theo những con đường cổ xưa trong Kinh thánh và những con đường người chinh phục La Mã sẽ sử dụng đế đi từ miền bắc màu mỡ của Jordan đến miền nam, qua thành phố Jerash đầy ấn tượng của người La Mã.
Ý tưởng đi bộ xuyên qua Jordan cũng lâu đời như chính con đường mòn: Jordan đã từng là trung tâm của King’s Highway, một tuyến đường thương mại trải dài từ Ai Cập đến Aqaba, và sau đó là đến Damascus. Đó là con đường được sử dụng bởi người Moabite, người Edomite và Ammonite, và sau đó được các thương nhân Nabatean sử dụng, họ đã mở rộng hơn nữa, vì Petra trở nên quan trọng với vai trò là trung tâm của đế chế. Không có gì ngạc nhiên khi người La Mã sử dụng những tuyến đường này làm cốt lõi cho mạng lưới những con đường ở Trung Đông của họ, và các sự kiện và nhân vật được miêu tả trong các Tin mừng đã sử dụng chúng một cách tự do và hàng ngày.
Madaba
Lái xe trên đường King’s Highway nửa giờ về phía nam của thủ đô Amman, chúng ta đến thành phố Madaba, ngày nay là quê hương của khoảng 60.000 người. Thành phố này, từng thuộc về người Moab, người Nabateans, người La Mã, Byzantine, Rashidun và Umayyad trong suốt lịch sử, hiện là nơi sinh sống của cộng đồng Kitô giáo lớn nhất ở Jordan, nói theo tỷ lệ. Nhà thờ Thánh George của Chính thống giáo Hy Lạp ở Madaba, Jordan, không chỉ là nơi có một số ảnh thánh đẹp nhất trong khu vực. Nhà thờ cũng sở hữu Bản đồ Madaba, một bức tranh khảm trên sàn nhà tinh xảo có từ thế kỷ thứ 6, là bức vẽ bản đồ lâu đời nhất về Đất Thánh được bảo tồn cho đến ngày nay.
Tel Mar Elias, nơi sinh của tiên tri Êlia
Tel Mar Elias, nơi sinh của Tiên tri Êlia, nằm ở Bắc Jordan, trong vùng Gilead trong Kinh thánh. Gần di tích Listib lịch sử (được gọi là Tít-be trong sách Các Vua 1 17: 1), hai nhà thờ Byzantine được xây dựng vào khoảng thế kỷ thứ 6, và người ta vẫn có thể nhìn thấy một số tranh khảm còn lại. Tại đây, những người hành hương của ba tôn giáo thuộc tổ phụ Abraham buộc những dải ruy băng đỏ vào một cây sồi, bày tỏ sự tôn kính đối với vị ngôn sứ.
Bờ Biển Chết thuộc Jordan
Một trong những nét đặc biệt thú vị nhất của Bản đồ Madaba là hình ảnh cho thấy hai con cá bơi đối diện nhau. Một con dường như đang bơi, trong sông Giođan, trở về từ phía Biển Chết, trong khi con cá kia đang tiến về phía Biển Chết. Chúng ta đều biết rằng cá không thể sống sót trong Biển Chết. Nó không được gọi là “Biển Chết” cách vô cớ. Hầu hết các nhà sử học và khảo cổ giải thích rằng đây là tượng trưng cho điểm gặp gỡ của người Kitô giáo. Ngày nay, người thuộc mọi tín ngưỡng ở lại vài ngày thư giãn trong nhiều spa và khu nghỉ dưỡng nằm bên bờ biển.
Sa mạc Wadi Rum
Trước thời kỳ cai trị của Nhà Rashidun, sa mạc Wadi Rum ban đầu thuộc về vương quốc Nabatean, sau đó thuộc về đế quốc La Mã và cuối cùng là của người Byzantine. Rõ ràng, tên gọi hiện nay của nó có từ thời kỳ cuối cùng này: cư dân của sa mạc — chủ yếu là các bộ lạc Bedouin thờ cúng các vị thần của La Mã hoặc đã trở thành người Kitô giáo — đề cập đến các cộng đồng ẩn tu và khổ tu Kitô giáo được thành lập trong khu vực “Rum,” có nghĩa là “người Roma”, một từ ngữ áp dụng cho những người thuộc Đế quốc Đông La Mã (tức là người Byzantine) và người Hy Lạp.
Biển Đỏ
Trong khi truyền thống cho rằng ông Môsê tiến vào Jodan qua Biển Đỏ ở phía nam, và lên đường về phía bắc đến Núi Nebo, điều mà ông Môsê và anh trai Aaron của ông chẳng bao giờ mơ ước là được đi lặn biển ở Biển Đỏ, và bây giờ là một trong những lý do chính khiến du khách đổ xô đến phía nam thành phố Aqaba. Những rặng san hô tuyệt đẹp đang chờ đợi những ai lao xuống độ sâu của nó, thay vì vượt qua biển.
Đường mòn Jordan
Được chính thức ra mắt vào tháng Tư năm 2017, con đường mòn này chạy qua các tuyến đường trong Kinh thánh cổ xưa, gần như huyền thoại, cũng như tuyến đường mà người La Mã sử dụng để đi suốt con đường từ phía bắc màu mỡ của Jordan đến phía nam, bắt đầu từ Garada (Um Qais) và qua thành phố Jerash đầy ấn tượng của người La Mã, đến thành phố cảng Aqaba giàu có, ngay bên Biển Đỏ. Kéo dài 400 dặm, Đường mòn Jordan đi qua 52 ngôi làng, bốn loại cảnh quan khác nhau (từ sa mạc cát đỏ lạnh giá đến thung lũng xanh màu mỡ với các dòng nước nóng), và một số tuyến đường hành hương và thương mại cổ đại.
Petra.
Trái ngược với những gì nhiều người có thể giả định, Petra thực sự là một địa điểm trong Kinh thánh. Tuy nhiên, thành cổ Nabatean không được nhắc đến trong Kinh thánh bằng cái tên đó; đúng hơn nó được gọi bằng tên Sela (Xe-la) theo tiếng Do Thái, trong Isaia 16: 1 và 2 Các Vua 14: 7. Cả hai tên, Petra và Sela, đều có nghĩa là “đá”, rõ ràng chỉ về thực tế phần lớn ngôi thành đáng kinh ngạc này được đục đẽo vào các vách đá sa thạch. Một trong những vách đá này, Jabal Harun, được cho là mộ của ông Aaron. Theo truyền thống Kinh thánh, Petra ở trong vùng đất của người Ê-đôm, hậu duệ của Ê-sau là con trai của Isaac. Hơn 150 sách giấy cói (papyrus) từng được tìm thấy trong Nhà thờ Byzantine nổi tiếng của Petra, được xây dựng vào đầu thế kỷ thứ 2. Bị hỏa hoạn phá hủy vào thế kỷ thứ 7, những di tích của ngôi nhà thờ vẫn còn rất ấn tượng.
Địa điểm của phép rửa
Được biết đến với cái tên Al-Maghtas (có nghĩa là “dìm mình” và nói rộng ra là “phép rửa” trong tiếng Ả Rập), địa điểm này từ thời Byzantine đã được coi là địa điểm Chúa Giêsu chịu phép rửa, khu vực Thánh Gioan Tẩy giả đã sống và thừa tác vụ, và cũng là nơi Tiên tri Êlia được cất lên trời. Nằm trên bờ đông của sông Gio-đan, cách Biển Chết 9 km về phía bắc, địa điểm khảo cổ này bao gồm hai khu vực: Jabal Mar-Elias (Đồi Êlia) và khu vực nhà thờ Thánh Gioan Tẩy giả ở gần sông. Trong cả hai địa điểm, nhiều di tích của người La Mã và Byzantine được tìm thấy, bao gồm nhà thờ, nhà nguyện và các hang động mà các nhà ẩn tu từng sống.
Jabal Al-Qal’a, “The Citadel.”
Là một di tích lịch sử ở trung tâm thủ đô của quốc gia, The Citadel tọa lạc trên đỉnh một trong bảy ngọn đồi tạo nên thành phố. Đây là một trong những nơi có người sinh sống liên tục lâu đời nhất trên thế giới: có bằng chứng về con người sống ở đó từ thời kỳ đồ đá mới. Ngọn đồi sau đó trở thành thủ đô của vương quốc Ammon trong Kinh thánh, và sau đó bị chiếm đóng bởi người Babylon, người Ptolemies, người Seleukos, người La Mã, người Byzantine và người Ummayad. Ngày nay, du khách vẫn có thể tham quan những di tích còn lại của ngôi đền Hercules của La Mã chưa hoàn thiện, nhà thờ Byzantine và Cung điện Ummayad.
Machaerus
Ở phía đông Biển Chết, và cách cửa sông Jordan khoảng 16 dặm về phía đông nam, chúng ta tìm thấy đỉnh đồi nơi từng có cung điện kiên cố Mukawir (“Maxairous” trong tiếng Hy Lạp; “Machaerus” trong tiếng Latinh). Chỉ còn lại một vài cột đá cẩm thạch và những bức tường đá, nhưng từ trên đỉnh đồi, người ta có thể nhìn thấy nhiều hang động nhỏ nơi các nhà ẩn sĩ, ẩn tu, và các tu sĩ đã đục đẽo vào đá sa thạch để sống cuộc đời cầu nguyện trong khu vực gần với địa điểm Thánh Gioan Tẩy giả bị chặt đầu, theo nhà sử học Flavius Josephus.
[Nguồn: aleteia]
[Chuyển Việt ngữ: TRI KHOAN 9/2/2022]
