CON TRÂU ??? – TO BUFFALO
Scarlett Le | Chuyên mục từ ngữ tiếng Anh
TO BUFFALO – CHIẾN THẮNG BẰNG CÁCH DÙNG MÁNH LỚI VÀ ĐE DỌA
Hôm nay, ta nói đến hai từ có nghĩa gần như nhau. Một từ là “to buffalo”, còn từ kia là “to bulldoze”. Cả hai từ nói đến việc chiến thắng bằng thủ đoạn, mánh lới hay đe dọa người nào đó.
Từ lâu, trước khi những người Châu Âu đầu tiên đặt chân đến Tân Thế giới, có một loài động vật hình dáng kỳ lạ, sống trên những đồng cỏ tươi tốt của bình nguyên miền tây. Nó trông giống như loài trâu nước, nhưng có một cái gù trên lưng như lạc đà, và còn có nhiều lông như sư tử. Sau này, người ta gọi nó là con trâu rừng bison.
Buffalo (Con trâu)
Bison/ American buffalo (Con trâu rừng bison hay con trâu châu Mỹ)
Vào năm 1850, ước tính có 20 triệu con trâu sống trên vùng bình nguyên bao la ở miền tây. Chúng là những tạo vật dũng mãnh, chạy cực kỳ nhanh. Những người dân da đỏ săn bắt trâu rừng làm thức ăn và y phục. Khi những người da trắng tây tiến, họ cũng bắt đầu săn loài vật này để lấy da bán về các thị trường miền đông.
Trâu rừng châu Mỹ có thể chạy với vận tốc gần 75km/ giờ. Không dễ dàng gì đến gần chúng để bắn. Đôi khi, các tay thợ săn hoàn toàn thất bại, không giết được con thú nào. Họ bị chơi khăm bởi chính những con vật mạnh mẽ, siêu tốc mà họ khó có thể điều khiển được. Từ “to buffalo” chẳng mấy chốc đã trở thành khẩu ngữ của dân miền viễn tây, có nghĩa là làm cho ai đó trở nên bất lực, dùng mánh lới lừa họ. Vào những năm đầu 1900, có một câu chuyện về những vụ tấn công người da trắng đi vào lãnh địa của dân da đỏ, câu chuyện giải thích rằng: “Thổ dân bộ lạc Sioux đã bao vây những toa xe lữa và làm những người lính bị mắc vào tròng, trở nên bất lực”.
The Sioux (Bộ lạc da đỏ Sioux ở châu Mỹ)
Ý nghĩa của từ này đến nay cũng vẫn gần như vậy. Khi “someone has you buffaloed” tức là người đó dùng mánh lới chơi khăm bạn, lừa gạt, bịp bợm bạn.
Từ “to bulldoze” cũng có nghĩa là làm cho ai đó trở nên bất lực, bị vô hiệu hóa, thường là bằng cách dùng sức mạnh hay bạo lực đe dọa. Từ này đầu tiên được dùng ở Nam Mỹ để diễn tả việc sử dụng sức mạnh để chiến thắng cuộc tranh cử. “A bulldozer” là kẻ không được người khác yêu thích, kẻ chuyên dọa dẫm người khác.
Giờ đây, từ này phần lớn được dùng để chỉ một chiếc máy mạnh mẽ, được thiết kế để phát quang cây cối và dọn sạch những chướng ngại vật to lớn. Chiếc máy ủi di chuyển chậm chạp nhưng vô cùng mạnh mẽ đi qua chướng ngại vật trên mặt đất, gần như không có gì ngăn cản được nó.
A bulldozer (Máy ủi)
Dân Mỹ còn dùng “to bulldoze” cách khác, nhưng chủ yếu trong những tình huống chính trị. Đôi lúc nó được sử dụng để diễn tả một động thái chính trị dẫn đến chiến thắng ngoài mong đợi. Ví dụ, một tờ báo có thể bình luận rằng Quốc Hội đã thông qua một đạo luật mà dân chúng không ưa chuộng bởi vì những nhà ủng hộ “bulldozed” phe đối thủ. Sức ép lập luận của các nhà ủng hộ, hoặc có thể là vài mánh lới tiểu xảo của giới lập pháp đã đưa phe đối thủ vào tròng.
(VOA Special English program, Words and Their Stories)
Nghe nguyên ngữ
TO BUFFALO: TO WIN BY TRICK OR THREAT
Today we tell about two words that are close in meaning. One is to buffalo. The other is to bulldoze. Both deal with winning by tricking or frightening someone.
Long before the first Europeans arrived in the New World, a strange looking animal lived on the rich grasses of the western plains. He looked like some kind of water buffalo. But he had a big hump on his back like a camel. And he had hair like a lion. He later was called a bison.
In eighteen fifty, estimates say twenty million buffalo lived on the open plains areas of the west. They were powerful creatures that ran with great speed. American Indians hunted them for food and clothing. As white settlers moved west, they began to hunt the animal for skins to sell in eastern markets.
The American buffalo could run at the speed of almost seventy-five kilometers an hour. It was not easy to get close enough to them to shoot.
Sometimes the hunters were completely unsuccessful in killing any of the animals. They were “buffaloed” by these powerful, speedy creatures who were so hard to control. The expression “to buffalo” soon became part of the speech of the American west. It meant to make someone helpless, to trick them. In the early nineteen hundreds, a story about attacks on white settlers moving into Indian territory explained, “The Sioux had the wagon-train surrounded and the soldiers buffaloed.”
The meaning is almost the same today. When someone has you buffaloed, he has tricked or fooled you.
The expression “to bulldoze” also means to make someone helpless, usually by using power or threatening violence. The expression was first used in the southern part of the United States to describe the use of force to win an election. A bulldozer was a person who was not liked, someone who threatened other people.
The term today most often is used to describe a powerful machine designed to clear away trees and other big objects. A bulldozer moves slowly but powerfully across the land. Nothing much can stop it.
Americans still use the expression “to bulldoze” but mainly in political situations. It is used sometimes to describe a political move that leads to an unexpected win. For example, a newspaper might comment that a bill that was not popular passed in Congress because the supporters bulldozed the opposition. The force of the supporters’ arguments, or perhaps some legislative tricks, buffaloed the opponents.
