Ronald Rolheiser, 2020-08-17
Người Hy Lạp cổ đại có các vị thần nam nữ cho tất cả mọi thứ, kể cả nữ thần Aidos là thần Xấu hổ. Đối với họ, xấu hổ có nghĩa là có nhiều hơn bình thường so với chúng ta. Trong đầu óc người Hy Lạp, xấu hổ là khiêm tốn, tôn trọng và một sự thận trọng cần thiết nào đó trước các điều mà lẽ ra phải giữ và giấu kín. Nữ thần xấu hổ hướng dẫn để chúng ta quay đi không nhìn những chuyện quá thân mật không nên nhìn thấy. Như họ hiểu, xấu hổ là khiêm tốn và tôn kính khi chúng ta cảm nhận có một cái gì đó thiêng liêng, hay khi chúng ta nhận một món quà, hoặc khi làm tình.
Họ có một huyền thoại hấp dẫn làm nền cho điều này: nữ thầnTình yêu Aphrodite được sinh ra từ biển; nhưng khi nữ thần nhô lên làn sóng với vẻ đẹp tuyệt trần, sự khỏa thân của nữ thần được ba vị thần che chở: nữ thần xấu hổ Aidos, thần yêu đương Eros và nữ thần đúng đắn Horai. Ba vị thần bảo vệ cơ thể trần truồng của nữ thần Aphrodite bằng tình yêu, sự đàng hoàng và sự xấu hổ. Đối với người Hy Lạp cổ đại, đây là một chân lý mang tính thiêng liêng, một chân lý dạy rằng nếu không có ba vị thần bảo vệ này thì không nên nhìn thấy cơ thể trần truồng. Khi sự khỏa thân (dưới bất kỳ hình thức nào) không được các vị thần này bảo vệ, nó sẽ bị phơi bày một cách bất công và không liêm chính.
Tôi trích câu chuyện huyền thoại này để biện hộ cho việc chống lại nạn khiêu dâm, vì ngày nay nạn khiêu dâm được chấp nhận một cách quá ngây thơ trong văn hóa và đa số không nhận ra tác hại thực sự của nó.
Tôi xin được phép bắt đầu bằng cách này. Thứ nhất, nạn khiêu dâm trên internet ngày nay là nạn nghiện lớn nhất thế giới. Không nhà phân tích hay nhà phê bình uy tín nào phủ nhận điều này. Giống như tất cả các chứng nghiện, nó cũng gây chết người. Tuy nhiên, càng ngày chúng ta càng thấy xã hội trở nên thiếu trách nhiệm và thậm chí thờ ơ với nó. Nạn khiêu dâm ở khắp nơi, thường được cho là vô hại và không hiếm khi thấy các sitcom đại chúng trên truyền hình nói về bộ sưu tập khiêu dâm của ai đó như họ nói về bộ sưu tập đồ chơi máy bay của anh ta. Ngoài ra lại có những người hăng hái thách thức các người lên tiếng chống nạn khiêu dâm. Tôi có các bạn đồng nghiệp là thần học gia kitô giáo nói: “Tại sao chúng ta quá căng thẳng khi nói về tình dục! Tình dục là thứ đẹp đẽ nhất mà thượng đế cho con người, tại sao chúng ta lại không thể nhìn được?”
Tại sao chúng ta lại không thể nhìn được? Chúng ta có thể bắt đầu bằng câu tuyên bố của nhà tâm lý học Carl Jung, một trong các chuyện ngây thơ nhất của chúng ta là chúng ta nghĩ năng lượng là thân tình và chúng ta có thể luôn kiểm soát được. Không đúng. Năng lượng là tối thượng, nó muốn chiếm đoạt và kiểm soát chúng ta. Một khi nó xâm chiếm thì khó mà dập tắt được. Đó là một trong các lý do vì sao nạn khiêu dâm rất nguy hiểm. Năng lượng của nó áp đặt như một loại “quỷ ám”.
Nhưng nạn khiêu dâm không chỉ nguy hiểm mà nó còn sai lầm, sai một cách nặng nề. Các người phản đối cho rằng tình dục là đẹp và không có gì là sai lầm khi nhìn nó, họ chỉ đưa ra một nửa sự thật; tình dục là đẹp… nhưng năng lượng và sự trần trụi của nó cực mạnh đến mức không nên nhìn thấy, nếu không có các vị thần tình yêu, thần xấu hổ và thần đúng đắn che chở.
Là tín hữu kitô, chúng ta không tin vào đền đài của các vị thần nam nữ, chúng ta chỉ tin vào một Thiên Chúa duy nhất; và Thiên Chúa này bao gồm tất cả các vị thần khác, kể cả thần Tình yêu Aphrodite, thần xấu hổ Aidos, thần yêu đương Eros và thần đúng đắn Horai. Hơn nữa, Chúa luôn được che chắn khỏi cái nhìn của chúng ta, Ngài được bao phủ, được ẩn giấu, không được đến gần ngoại trừ phải tôn kính và đó là lý do. Đức tin của chúng ta nói với chúng ta, không ai có thể nhìn Chúa và sống.
Đó là lý do vì sao nạn khiêu dâm là sai. Sai không phải vì tình dục là không đẹp, nhưng đúng hơn vì tình dục cực mạnh, nó mang một phần năng lượng và quyền lực thần thánh. Chính vì vậy nạn khiêu dâm mang tính gây nghiện rất mạnh – và rất có hại. Tình dục là đẹp nhưng nét đẹp của nó trần trụi, giống như cơ thể trần truồng của thần Aphrodite ló ra ngoài biển, chỉ có thể được nhìn ngắm khi nó được nhìn đúng mức bởi tình yêu, sự đúng đắn và được che chở bởi sự xấu hổ.
Cuối cùng, tất cả các tội đều là tội lỗi của sự bất kính và sự bất kính đó luôn chứa một cái gì đó không đúng mực, thiếu tôn trọng và thiếu liêm sỉ. Nạn khiêu dâm là một tội của sự bất kính. Nói một cách ẩn dụ, đó là chúng ta đang đứng trước bụi cây đang cháy với đôi giày của mình khi chúng ta nhìn nữ thần Aphrodite trần truồng ló ra ngoài biển mà không được tình yêu và sự đúng đắn đi kèm, không được thần xấu hổ che mắt chúng ta khỏi sự trần trụi của nữ thần Aphrodite.
Chính vì vậy thế giới nghệ thuật phân biệt giữa bị khỏa thân và khỏa thân, và tại sao cái trước lại xuống cấp trong khi cái sau thì đẹp. Sự khác biệt? Bị khỏa thân là việc bị phơi bày, bị trưng bày, bị biểu lộ, bị nhìn trộm một cách không lành mạnh theo cách vi phạm sự thân mật và phẩm giá. Ngược lại, việc trần truồng được nhìn thấy là để cho tình yêu và sự đúng đắn được che chở bởi sự xấu hổ để sự mong manh của bạn giúp cho thấy nét đẹp của bạn.
Nạn khiêu dâm vừa làm xuống cấp cho cả người xem lẫn người bị xem một cách không lành mạnh. Điều này sai ở cả quan điểm con người và đức tin. Trên quan điểm con người, cơ thể trần truồng của nữ thần Aphrodite cần phải có lá chắn thần thánh. Trên quan điểm đức tin, chúng ta tin rằng không ai có thể nhìn gương mặt của Chúa và sống.
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
