CHÚA NHẬT III MÙA CHAY NĂM A (19/03/2017)
[Xh 17,3-7; Rm 5,1-2.5-8; Ga 4,5-42]
I. DẪN VÀO PHỤNG VỤ
Tại Việt Nam cũng như tại nhiều quốc gia khác trên thế giới, không phải ai cũng có đủ cơm ăn, áo mặc, nhà cửa, việc làm. Vì sự thiếu thốn ấy mà nẩy sinh sự đói khát về mặt vật chất. Nền khoa học kỹ thuật của loài người ở thế kỷ XXI, dù đã rất tiên tiến, cũng vẫn chưa giải quyết được vấn đề thiều thốn ấy nên sự đói khát vật chất vẫn còn nguyên đó.
Nhưng con người không chỉ đói khát về vật chất mà còn đói khát về tâm linh nữa. Trong Sứ điệp Mùa Chay 2014 Đức Thánh Cha Phanxicô kêu gọi các Kitô hữu quan tâm đến tình trạng lầm than của con người ngày nay: lầm than về kinh tế, lầm than về luân lý và lầm than về tinh thần hay tâm linh.
Nếu tình trạng thiếu thốn hay sự đói khát về vật chất của loài người đã được nghiên cứu và thống kê thì tình trạng thiều thốn hay sự đói khát về mặt tâm linh của con người ở thế kỷ này lại chưa được nghiên cứu thống kê. Liệu nó có lớn lao và trầm trọng như nạn đói khát vật chất không?
Các bài Sách Thánh và nhất là bài Phúc Âm Chúa Nhật III Mùa Chay Năm A cho chúng ta một vài gợi ý rất quan trọng để giải quyết nạn đói khát tâm linh của loài người: Đó là tin vào Chúa Giê-su Ki-tô và sống theo Ngài.
II. LẮNG NGHE LỜI CHÚA TRONG BA BÀI THÁNH KINH
2.1 Lắng nghe Lời Chúa trong bài đọc 1 (Xh 17, 3-7):
Cho chúng tôi nước uống đi.
3 Trong sa mạc, dân khát nước nên đã kêu trách ông Mô-sê rằng: “Ông đưa chúng tôi ra khỏi Ai-cập để làm gì? Có phải là để cho (chúng) tôi, con cái (chúng) tôi, và súc vật của (chúng) tôi bị chết khát hay không?” 4 Ông Mô-sê kêu lên cùng Đức Chúa: “Con phải làm gì cho dân này bây giờ? Chỉ một chút nữa là họ ném đá con! “5 Đức Chúa phán với ông Mô-sê: “Ngươi hãy đi lên phía trước dân, đem theo một số kỳ mục Ít-ra-en; cầm lấy cây gậy ngươi đã dùng để đập xuống sông Nin, và đi đi. 6 Còn Ta, Ta sẽ đứng ở đằng kia trước mặt ngươi, trên tảng đá ở núi Khô-rếp. Ngươi sẽ đập vào tảng đá. Từ tảng đá, nước sẽ chảy ra cho dân uống.” Ông Mô-sê đã làm như vậy trước mắt các kỳ mục Ít-ra-en. 7 Ông đặt tên cho nơi ấy là Ma-xa và Mơ-ri-va, nghĩa là thử thách và gây sự, vì con cái Ít-ra-en đã gây sự và thử thách Đức Chúa mà rằng: “Có Đức Chúa ở giữa chúng ta hay không?”
2.2 Lắng nghe Lời Chúa trong bài đọc 2 (Rm 5,1-2.5-8):
Thiên Chúa đã đổ tình yêu của Người vào lòng ta, nhờ Thánh Thần Người ban cho ta.
1 Thưa anh em, một khi đã được nên công chính nhờ đức tin, chúng ta được bình an với Thiên Chúa, nhờ Đức Giê-su Ki-tô, Chúa chúng ta. 2 Vì chúng ta tin, nên Đức Giê-su đã mở lối cho chúng ta vào hưởng ân sủng của Thiên Chúa, như chúng ta đang được hiện nay; chúng ta lại còn tự hào về niềm hy vọng được hưởng vinh quang của Thiên Chúa.
5 Trông cậy như thế, chúng ta sẽ không phải thất vọng, vì Thiên Chúa đã đổ tình yêu của Người vào lòng chúng ta, nhờ Thánh Thần mà Người ban cho chúng ta. 6 Quả vậy, khi chúng ta không có sức làm được gì vì còn là hạng người vô đạo, thì theo đúng kỳ hạn, Đức Ki-tô đã chết vì chúng ta. 7 Hầu như không ai chết vì người công chính, hoạ may có ai dám chết vì một người lương thiện chăng. 8 Thế mà Đức Ki-tô đã chết vì chúng ta, ngay khi chúng ta còn là những người tội lỗi; đó là bằng chứng Thiên Chúa yêu thương chúng ta.
2.3 Lắng nghe Lời Chúa trong bài Tin Mừng (Ga 4,5-42):
Mạch nước vọt lên, đem lại sự sống đời đời.
5 Khi ấy, Đức Giê-su đến một thành xứ Sa-ma-ri, tên là Xy-kha, gần thửa đất ông Gia-cóp đã cho con là ông Giu-se. 6 Ở đấy, có giếng của ông Gia-cóp. Người đi đường mỏi mệt, nên ngồi ngay xuống bờ giếng. Lúc đó vào khoảng mười hai giờ trưa.
7 Có một người phụ nữ Sa-ma-ri đến lấy nước. Đức Giê-su nói với người ấy: “Chị cho tôi xin chút nước uống!” 8 Lúc đó, các môn đệ của Người đã vào thành mua thức ăn. 9 Người phụ nữ Sa-ma-ri liền nói: “Ông là người Do-thái, mà lại xin tôi, một phụ nữ Sa-ma-ri, cho ông nước uống sao?” Quả thế, người Do-thái không được giao thiệp với người Sa-ma-ri. 10 Đức Giê-su trả lời: “Nếu chị nhận ra ân huệ Thiên Chúa ban, và ai là người nói với chị: “Cho tôi chút nước uống”, thì hẳn chị đã xin, và người ấy đã ban cho chị nước hằng sống.” 11 Chị ấy nói: “Thưa ông, ông không có gầu, mà giếng lại sâu. Vậy ông lấy đâu ra nước hằng sống? 12 Chẳng lẽ ông lớn hơn tổ phụ chúng tôi là Gia-cóp, người đã cho chúng tôi giếng này? Chính Người đã uống nước giếng này, cả con cháu và đàn gia súc của Người cũng vậy.” 13 Đức Giê-su trả lời: “Ai uống nước này, sẽ lại khát. 14 Còn ai uống nước tôi cho, sẽ không bao giờ khát nữa. Và nước tôi cho sẽ trở thành nơi người ấy một mạch nước vọt lên, đem lại sự sống đời đời.” 15 Người phụ nữ nói với Đức Giê-su: “Thưa ông, xin ông cho tôi thứ nước ấy, để tôi hết khát và khỏi phải đến đây lấy nước.” 16 Người bảo chị ấy: “Chị hãy gọi chồng chị, rồi trở lại đây.” 17 Người phụ nữ đáp: “Tôi không có chồng.” Đức Giê-su bảo: “Chị nói: “Tôi không có chồng” là phải, 18 vì chị đã năm đời chồng rồi, và người hiện đang sống với chị không phải là chồng chị. Chị đã nói đúng.” 19 Người phụ nữ nói với Người: “Thưa ông, tôi thấy ông thật là một ngôn sứ. 20 Cha ông chúng tôi đã thờ phượng Thiên Chúa trên núi này; còn các ông lại bảo: Giê-ru-sa-lem mới chính là nơi phải thờ phượng Thiên Chúa.” 21 Đức Giê-su phán: “Này chị, hãy tin tôi: đã đến giờ các người sẽ thờ phượng Chúa Cha, không phải trên núi này hay tại Giê-ru-sa-lem. 22 Các người thờ Đấng các người không biết; còn chúng tôi thờ Đấng chúng tôi biết, vì ơn cứu độ phát xuất từ dân Do Thái. 23 Nhưng giờ đã đến – và chính là lúc này đây – giờ những người thờ phượng đích thực sẽ thờ phượng Chúa Cha trong thần khí và sự thật, vì Chúa Cha tìm kiếm những ai thờ phượng Người như thế. 24 Thiên Chúa là thần khí, và những kẻ thờ phượng Người phải thờ phượng trong thần khí và sự thật.” 25 Người phụ nữ thưa: “Tôi biết Đấng Mê-si-a, gọi là Đức Ki-tô, sẽ đến. Khi Người đến, Người sẽ loan báo cho chúng tôi mọi sự.” 26 Đức Giê-su nói: “Đấng ấy chính là tôi, người đang nói với chị đây.” 27 Vừa lúc đó, các môn đệ trở về. Các ông ngạc nhiên vì thấy Người nói chuyện với một phụ nữ. Tuy thế, không ai dám hỏi: “Thầy cần gì vậy?” Hoặc “Thầy nói gì với chị ấy?” 28 Người phụ nữ để vò nước lại, vào thành và nói với người ta: 29 “Đến mà xem: có một người đã nói với tôi tất cả những gì tôi đã làm. Ông ấy không phải là Đấng Ki-tô sao?” 30 Họ ra khỏi thành và đến gặp Người. 31 Trong khi đó, các môn đệ thưa với Người rằng: “Ráp-bi, xin mời Thầy dùng bữa.” 32 Người nói với các ông: “Thầy phải dùng một thứ lương thực mà anh em không biết.” 33 Các môn đệ mới hỏi nhau: “Đã có ai mang thức ăn đến cho Thầy rồi chăng?” 34 Đức Giê-su nói với các ông: “Lương thực của Thầy là thi hành ý muốn của Đấng đã sai Thầy, và hoàn tất công trình của Người. 35 Nào anh em chẳng nói: Còn bốn tháng nữa mới đến mùa gặt? Nhưng này, Thầy bảo anh em: Ngước mắt lên mà xem, đồng lúa đã chín vàng đang chờ ngày gặt hái! 36 Ai gặt thì lãnh tiền công và thu hoa lợi để được sống muôn đời, và như thế, cả người gieo lẫn kẻ gặt đều hớn hở vui mừng. 37 Thật vậy, câu tục ngữ “kẻ này gieo, người kia gặt” quả là đúng! 38 Thầy sai anh em đi gặt những gì chính anh em đã không phải vất vả làm ra. Người khác đã làm lụng vất vả; còn anh em, anh em được vào hưởng kết quả công lao của họ.” 39 Có nhiều người Sa-ma-ri trong thành đó đã tin vào Đức Giê-su, vì lời người phụ nữ làm chứng: ông ấy nói với tôi mọi việc tôi đã làm. 40 Vậy, khi đến gặp Người, dân Sa-ma-ri xin Người ở lại với họ, và Người đã ở lại đó hai ngày. 41 Số người tin vì lời Đức Giê-su nói còn đông hơn nữa. 42 Họ bảo người phụ nữ: “Không còn phải vì lời chị kể mà chúng tôi tin. Quả thật, chính chúng tôi đã nghe và biết rằng Người thật là Đấng cứu độ trần gian.”
III. KHÁM PHÁ CHÂN DUNG VÀ SỨ ĐIỆP LỜI CHÚA TRONG BA BÀI THÁNH KINH
3.1 Chân Dung của Thiên Chúa (Chúa là ai?)
Trong ba bài Sách Thánh hôm nay chúng ta khám phá Thiên Chúa:
* Là Đấng đã lắng nghe lời than trách của những người Ít-ra-en trong sa mạc vì thiếu nước mà đã can thiệp để mọi người có nước uống. Những người Ít-ra-en than trách ông Mô-sê thì cũng là than trách chính Thiên Chúa là Đấng đã giao cho ông Mô-sê sứ mạng giải thoát dân ra khỏi cảnh nô lệ trong đất Ai-cập. Trước lời than trách của người dân, ông Mô-sê cũng chẳng biết làm gì hơn là “báo cáo” lại với Đấng đã sai mình thực hiện cuộc Xuất Hành! Và Thiên Chúa đã ra tay giải quyết vấn đề!
* Là Đấng đã đổ tình yêu của Người vào lòng chúng ta nhờ Thánh Thần mà Người đã ban cho chúng ta (khi chúng ta đón nhận Bí Tích Phép Rửa và Thêm Sức). Bằng chứng là chính Chúa Giê-su Ki-tô, Con Thiên Chúa làm người, đã chết vì chúng ta và đã mở lối cho chúng ta vào hưởng ân sủng của Thiên Chúa và khiến chúng ta có hy vọng được hưởng vinh quang của Thiên Chúa.
* Là chính Chúa Giê-su Na-da-rét, Đấng đã xin người phụ nữ Sa-ma-ri một chút nước giếng để uống cho đỡ khát nhưng lại đã ‘mạc khải’ (nói cho biết) cho chị biết cách giải quyết cơn khát tâm linh: “Ai uống nước tôi cho, sẽ không bao giờ khát nữa. Và nước tôi cho sẽ trở thành nơi người ấy một mạch nước vọt lên, đem lại sự sống đời đời.”
3.2 Sứ điệp hay Giáo huấn của Lời Chúa
(Chúa dạy gì hay Chúa muốn chúng ta làm gì?)
Qua ba bài Sách Thánh hôm nay, giáo huấn hay sứ điệp của Lời Chúa là: Thiên Chúa không để cho con người phải đói khát về mặt vật chất và nhất là về mặt tâm linh, nhưng đã ban nước uống và sự sống vĩnh cửu cho mọi người nơi Chúa Giê-su Ki-tô: “Ai uống nước tôi cho, sẽ không bao giờ khát nữa. Và nước tôi cho sẽ trở thành nơi người ấy một mạch nước vọt lên, đem lại sự sống đời đời.
IV. SỐNG VỚI CHÚA VÀ THỰC THI SỨ ĐIỆP CỦA NGƯỜI
4.1 Sống với Thiên Chúa là Đấng luôn đồng hành với dân, luôn quan tâm đáp ứng mọi nhu cầu vật chất và tâm linh của họ. Chúa là Đấng đáng được mọi người thờ phượng trong thần khí và sự thật vì Thiên Chúa là Thần Linh và Chân Lý tuyệt đối.
Sống với Thiên Chúa là Chúa Giê-su Ki-tô, Đấng đã được Cha sai đến để mạc khải cho con người tình yêu cứu độ và chân lý về sự thờ phượng đích thực. Thi hành thánh ý Thiên Chúa (Cha), Người ban sự sống đời đời cho những ai đang khao khát tìm kiếm (như chị phụ nữ Sa-ma-ri).
Sống với Thiên Chúa là Chúa Thánh Thần, Đấng luôn hiện diện và hành động trong cuộc Xuất Hành của dân Chúa xưa cũng như trong lời nói và việc làm của Chúa Giê-su Na-da-rét. Người còn là Đấng chuẩn nhận cho sự thờ phượng đích thực của con người dành cho Thiên Chúa cao cả siêu vời.
4.2 Thực thi Ý Chúa hay Giáo Huấn của Chúa,
* là tin tưởng phó thác vào Thiên Chúa là Đấng luôn đồng hành và quan tâm đáp ứng mọi nhu cầu vật chất và nhất là tâm linh (sự đói khát) của chúng ta.
* là nhìn nhận thiên tính và sứ mạng của Chúa Giê-su Ki-tô, Con Một Thiên Chúa, là Đấng được sai đến trần gian để mạc khải tình yêu cứu độ và chân lý về sự thờ phượng (Thiên Chúa) đích thực (trong thần khí và sự thật).
* là noi gương bắt chước Chúa Giê-su Ki-tô để nên giống Người mà lấy Thánh Ý Chúa (Cha) làm lương thực nuôi sống mình: “Lương thực của Thầy là thi hành ý muốn của Đấng đã sai Thầy, và hoàn tất công trình của Người.”
(Đề nghị mỗi người tự kiểm điểm xem mình đã thực thi ba điều cốt yếu trên như thế nào?)
V. CẦU NGUYỆN CHO THẾ GIỚI VÀ HỘI THÁNH
[Ghi chú: Lời cầu nguyện giáo dân thường có 4 ý: ý thứ nhất cầu cho thế giới, ý thứ hai cầu cho Hội Thánh toàn cầu, ý thứ ba cầu cho giáo dân của giáo xứ, ý thứ bốn cầu cho một hạng người đặc biệt nào đó]
5.1 “Còn ai uống nước tôi cho, sẽ không bao giờ khát nữa. Và nước tôi cho sẽ trở thành nơi người ấy một mạch nước vọt lên, đem lại sự sống đời đời.” Chúng ta hãy cầu nguyện cho hết mọi người, lương cũng như giáo, nhất là cho những người đang khát khao tìm kiếm Chúa, để họ biết mở rộng tâm hồn đón nhận mạc khải của Thiên Chúa nơi Chúa Giê-su Ki-tô mà được sống đời đời.
Xướng: Chúng ta cùng cầu xin Chúa!
Đáp: Xin Chúa nhận lời chúng con!
5.2 “Ngươi hãy đi lên phía trước dân.” Chúng ta hãy cầu nguyện cách đặc biệt cho Đức Thánh Cha Phan-xi-cô, cho các Hồng Y, Giám Mục, Linh Mục, Phó Tế và Tu Sĩ Nam Nữ để các vị ấy luôn là những người tiên phong trong hành trình sống theo Chúa Giê-su và nên giống Người, lấy Thánh Ý Chúa Cha làm lương thực của mình và tích cực tìm mọi cách đáp ứng nhu cầu chính đáng của dân chúng!
Xướng: Chúng ta cùng cầu xin Chúa!
Đáp: Xin Chúa nhận lời chúng con!
5.3 “Lương thực của Thầy là thi hành ý muốn của Đấng đã sai Thầy, và hoàn tất công trình của Người.” Chúng ta hãy cầu nguyện cho các Ki-tô hữu, cách riêng cho mọi người thuộc giáo xứ/cộng đoàn/cộng đồng chúng ta, để ai nấy biết tìm kiếm và thực thi Thánh Ý Chúa Cha và xem đó là Lẽ Sống và Cùng Đích của đời mình.
Xướng: Chúng ta cùng cầu xin Chúa!
Đáp: Xin Chúa nhận lời chúng con!
5.4 “Thiên Chúa đã đổ tình yêu của Người vào lòng chúng ta, nhờ Thánh Thần mà Người ban cho chúng ta.” Chúng ta hãy cầu nguyện cho các dự tòng đang chuẩn bị đón nhận Bí Tích Phép Rửa gia nhập Hội Thánh Chúa vào dịp Lễ Phục Sinh năm nay, để họ được tràn đầy Thánh Thần và trở nên những chi thể sống động của Thân Mình Mầu Nhiệm Chúa Ki-tô.
Xướng: Chúng ta cùng cầu xin Chúa!
Đáp: Xin Chúa nhận lời chúng con!
Giêrônimô Nguyễn Văn Nội.
Sàigòn ngày 09/03/2017
